Εκείνος που μένει ενωμένος μαζί μου κι εγώ μαζί του,
αυτός δίνει άφθονο καρπό,
γιατί χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. (Ιω. 15,5)
Η Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2022, υπήρξε μία μέρα χαράς και γιορτής για την Καθολική Εκκλησία στην Κέρκυρα και την Κοινότητα των Φραγκισκανών Αδελφών της Ιεράς Καρδίας του Ιησού. Μία νέα μοναχή, από την μακρινή Κένυα, συνοδευόμενη από τις συναδέλφους της, της Κοινότητας της Κέρκυρας, έδωσε τους παντοτινούς μοναχικούς της όρκους, γενόμενη ισότιμο μέλος της μεγάλης φραγκισκανικής οικογένειας.
Η ιστορία του Τάγματος των Φραγκισκανών Αδελφών της Ιεράς Καρδίας του Ιησού, το επονομαζόμενο της Μάλτας, συνδέεται άμεσα με την ζωή της ιδρύτριάς του Μαργαρίτας (κατά κόσμον Βιργινίας) Ντε Μπρινκάτ και ξεκινάει στις 28 Νοεμβρίου 1862 στο χωριό Kercem του μικρού νησιού Gozo, βόρεια της Μάλτας. Από την βαθύτατα θρησκευόμενη οικογένεια της Μαργαρίτας, θα ξεπηδήσουν πολλές ακόμα μοναχικές κλήσεις, η ίδια το 1876 θα δώσει τον όρκο παντοτινής αγνότητας, ενώ σε ηλικία δεκαπέντε ετών θα γίνει δεκτή στη θρησκευτική αδελφότητα «των δώδεκα αστεριών της Ιεράς Καρδίας του Ιησού», που θα αποτελέσει το φυτώριο του μετέπειτα μοναχικού Τάγματος που θα ιδρυθεί με την καθοδήγηση του ιερέα don Giuseppe Diacono. Στις 15 Αυγούστου 1880, θα συσταθεί με την έγκριση του επισκόπου του νησιού, Pietro Pace, η πρώτη κοινότητα των Maestre Terziarie Francescane, το μετέπειτα Τάγμα των Φραγκισκανών της Ιεράς Καρδίας του Ιησού και ο ιερέας Giuseppe Diacono, θα καλέσει την Μαργαρίτα και επτά ακόμα από τα μέλη της αδελφότητας, να στελεχώσουν μία νέα, μικρή κοινότητα Φραγκισκανών μοναχουσών του τρίτου Τάγματος, ο κανονισμός της οποίας θα εγκριθεί τον Σεπτέμβριο του ιδίου έτους. Στις 5 Φεβρουαρίου 1881, η Βιργινία, εισέρχεται επίσημα στις Maestre Terziarie Francescane και στις 15 Αυγούστου του ιδίου χρόνου ενδύεται το μοναχικό σχήμα και ξεκινά το Δοκίμιο, επιλέγοντας το όνομα Βιργινία της Μακάριας Μαργαρίτας.
Το 1888, η Μαργαρίτα διορίζεται τοπική Ηγουμένη στο μοναστήρι των Φραγκισκανών στην Birkirkara στην Μάλτα, και το επόμενο έτος, στην πρώτη Γενική Καταστατική Συνέλευση του Τάγματος, υπό την προεδρία του νέου Επισκόπου Gozo, Giovanni Maria Camilleri, θα εκλεγεί, σε ηλικία μόλις 27 ετών Γενική Ηγουμένη, θέση στην οποία θα υπηρετήσει για τα επόμενα δώδεκα χρόνια. Σε όλο το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μάλτας, μια χούφτα νέες μοναχές, καθοδηγούμενες από τα παραδείγματα και την συνετή διδασκαλία της Μητέρας Μαργαρίτας, θα εργαστούν με ζήλο στο πλευρό των φτωχών συμπολιτών τους, που στέναζαν κάτω από το βρετανικό στρατιωτικό καθεστώς.
Η παρουσία του Τάγματος των Φραγκισκανών καλογραιών της Μάλτας στην Κέρκυρα, συνδέεται με την ύπαρξη μιας πολυάριθμης κοινότητας ομοεθνών τους, που αναπτύσσεται σταδιακά στο νησί από τις αρχές του 19ου αι. μέχρι και την πρώτη δεκαετία του εικοστού. Οικονομικοί κυρίως μετανάστες, ειδικευμένοι τεχνίτες στην υπηρεσία των βρετανικών δυνάμεων, που κατείχαν τα Επτάνησα από το 1815 ως το 1864, αλλά και έμπειροι καλλιεργητές, θα αποτελέσουν μέχρι και τα πρώτα χρόνια του εικοστού αιώνα, ένα μωσαϊκό χιλίων περίπου ψυχών, με συνδετικό κρίκο τη γλώσσα, τις παραδόσεις τους και τη βαθιά καθολική τους πίστη. Από την άλλη όμως, οι θρησκευτικές και κοινωνικές ζυμώσεις της εποχής, η οικονομική τους ανέχεια και η περιορισμένη ποιμαντική φροντίδα που εξασφάλιζαν από τους εκπροσώπους της τοπικής καθολικής Αρχιεπισκοπής, γρήγορα θα τους απομονώσουν σαν άτομα και σαν κοινότητα και οι σπάνιες αποστολές κάποιου επισκέπτη ιερέα από την Μάλτα, θα αποδειχθούν ανεπαρκείς για να αντιμετωπιστεί η ανασφάλεια, ο αναλφαβητισμός, η φτώχεια, η εργατική εκμετάλλευση, ο προτεσταντικός προσηλυτισμός και η αποχή από τα μυστήρια και τον εκκλησιασμό τους.
Οι ειδήσεις που φθάνουν, τόσο στη διοίκηση όσο και στην Επισκοπή της Μάλτας γι’ αυτήν την κατάσταση, αλλά και οι συνεχείς εκκλήσεις της καθολικής Εκκλησίας της Κέρκυρας για να αντιμετωπιστεί -οργανωμένα- η διαποίμανση αυτής της κοινότητας, θα οδηγήσουν τον αρχιεπίσκοπο, πλέον, Μάλτας Pietro Pace, να ζητήσει από την Μητέρα Μαργαρίτα να εργαστεί στο πλευρό των ξενιτεμένων της αδελφών. Και πραγματικά, παρά τις αντιρρήσεις των συναδέλφων της και τις επιφυλάξεις για την αβεβαιότητα της αποστολής τους, η Μαργαρίτα θα εξασφαλίσει την 1η Απριλίου 1907 την έγκριση του Συμβουλίου της για την ίδρυση της πρώτης τους κοινότητας εκτός Μάλτας, στην Κέρκυρα. Έτσι, στις 29 Μαΐου του 1907, ο καθολικός αρχιεπίσκοπος Κερκύρας Θεόδωρος Αντώνιος Πόλιτο, θα την υποδεχθεί με δύο ακόμα αδελφές της, την πρώτη τοπική ηγουμένη Nazarena Gouder και την νεαρή Benedetta Gauci, στην Κέρκυρα. Mε την αμέριστη συνδρομή ενός φωτισμένου ιερέα του Giovanni Della Vecchia, μία μόλις εβδομάδα μετά την εγκατάστασή τους, θα εγκαινιάσουν ένα πρώτο μικρό σχολείο, το λεγόμενο «αγγλικό», για την εκπαίδευση και τη θρησκευτική επιμόρφωση των παιδιών των μαλτέζων μεταναστών, το οποίο θα διατηρήσουν μέχρι και το 1965.
Το παρεκκλήσιό τους από την άλλη, θ’ αποτελέσει τον πυρήνα για τον πρώτο ενοριακό ναό της περιοχής, αυτόν της Ιεράς Καρδίας του Ιησού. Μέχρι σήμερα άλλωστε, η παρουσία και η βοήθειά τους στην ενορία, στο κατηχητικό, στη λειτουργική ζωή και στη ζωή της κοινότητας, τις έχουν καταστήσει αναπόσπαστο στοιχείο για την λειτουργία και τη συνέχεια της τοπικής εκκλησίας και των θεσμών της στην ευρύτερη περιοχή.
Η παρουσία τους στο νησί, συνέπεσε με την αναγκαιότητα για τη δημιουργία ενός χώρου φιλοξενίας απόρων και ηλικιωμένων καθολικών γυναικών και το 1927 με ενέργειες του ιερέα Σπυρίδωνα Τσίλια θα ξεκινήσουν οι εργασίες για την ίδρυση ενός μικρού γηροκομείου. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1934, το ίδρυμα δέχθηκε πολλές ανακαινίσεις, κυρίως επί αρχιερατείας του μακαριστού Αντωνίου Βαρθαλίτη και μέχρι σήμερα έχει φιλοξενήσει περισσότερες από διακόσιες γυναίκες, σε ένα περιβάλλον που το καθιστά πρότυπο. Επί αρχιερατείας του παλαιού τους μαθητή, σεβασμιοτάτου αρχιεπισκόπου Ιωάννη Σπιτέρη, θα πραγματοποιηθεί μία εκ βάθρων ανακαίνιση και επέκταση του γηροκομείου, πρωτοβουλία, μάλιστα, που συνέπεσε με την επέτειο των 100 χρόνων από την ίδρυση της αποστολής τους στην Κέρκυρα.
Η Μητέρα Μαργαρίτα, η οποία θα διοριστεί ηγουμένη στη Κέρκυρα από το 1911 έως το 1917, θα εργαστεί, μέχρι το θάνατό της στις 22 Ιανουαρίου 1952, για την ανάπτυξη του Τάγματος και των έργων του, τόσο στην Μάλτα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Σήμερα, 700 περίπου μοναχές σε 73 μοναστήρια στις πέντε ηπείρους, εργάζονται με απλότητα, αφοσίωση και χριστιανικό ζήλο.
Η Αδελφή Felista, η νέα μοναχή της Κοινότητας της Κέρκυρας, γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1981 στην Κένυα και έγινε δεκτή στο Τάγμα των Φραγκισκανών Αδελφών της Ιεράς Καρδίας του Ιησού το 2008, δίνοντας τους πρώτους όρκους αφιερωμένης ζωής στις 4 Οκτωβρίου 2014. Η πρώτη της Κοινότητα υπήρξε αυτή της γενέτειράς της, στην Κένυα, όπου υπηρέτησε για 4 χρόνια και ακολούθως, το 2018, μετατέθηκε στην Ιερουσαλήμ. Από εκεί, οι προϊσταμένες της την έστειλαν για τρεις μήνες στη Ρώμη, απ’ όπου μετατέθηκε ξανά στην Κοινότητα της Κέρκυρας στις 27 Σεπτεμβρίου του 2019.
Στην τελετή της Κυριακής, μας έδωσε την ευκαιρία, σαν Εκκλησία, σαν Κοινωνία και σαν Κοινότητα, να συγκεντρωθούμε στον Ενοριακό Ναό της Ιεράς Καρδίας του Ιησού και να εορτάσουμε την αγάπη του Θεού, που κάλεσε τον καθένα από εμάς να γίνουμε δικοί Του, ένα με Εκείνον. Όπως διαβάστηκε στην εισαγωγή της ιδιαίτερης αυτής τελετής:
«η ζωή μας είναι ένα καθημερινό προσκύνημα, το οποίο περπατάμε μαζί, χαρίζοντας στους άλλους την αφιέρωσή μας, το ΝΑΙ που είπαμε στον Κύριο, όταν μας κάλεσε να Τον ακολουθήσουμε. Αναγνωρίζοντας ότι μόνο μέσω αυτής της χάρης, μπορούμε να αγκαλιάσουμε την κλήση μας, ζητάμε από το Άγιο Πνεύμα να φωτίσει και να ενισχύσει την καθεμία και τον καθένα από εμάς και με έναν ιδιαίτερο τρόπο την αδελφή μας, την μοναχή Felista Muringi Githinji που σήμερα, ομολογεί δημόσια και παντοτινά το δικό της ΝΑΙ, στον Θεό, στην Εκκλησία και στην Κοινότητα των Φραγκισκανών Αδελφών της Ιεράς Καρδιάς του Ιησού. Η τοπική μας Εκκλησία και όλοι εμείς που σήμερα, είμαστε εδώ παρόντες σε αυτή τη σημαντική τελετή και εορτή, θα θέλαμε να ευχαριστούμε ιδιαίτερα τους γονείς, τους κηδεμόνες και τους συγγενείς της Αδελφής Φελίστα, που με το παράδειγμα της ζωής τους μετέφεραν στην κόρη τους τη χριστιανική πίστη και κυρίως, της επέτρεψαν να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του Κυρίου. Ευχαριστούμε επίσης τις συναδέλφους της στο Τάγμα, που συνέβαλαν στη διαμόρφωση και στην ανάπτυξή της μοναχικής της κλήσης. Όλες και όλοι μας, εμπιστευόμαστε το παντοτινό ΝΑΙ της αδελφής Φελίστα στο Μυστήριο της Αγίας Ευχαριστίας και στην Ιεροτάτη Καρδία του Ιησού».
Της Θείας Λειτουργίας, προήδρευσε ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος, πλαισιωμένος από τους καπουκίνους Πατέρες Πέτρο Αρμακόλλα και Romano Cerantola, τον Διάκονο Δημήτριο και τους π.π. Giulio και Janvier του Κλήρου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Καθολικών Αθηνών. Την Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων εκπροσώπησαν οι σεβ. Π.Π. Ρωμανός, Αθανάσιος και Δημήτριος, ενώ τη Γενική Ηγουμένη του Τάγματος των Φραγκισκανών Αδελφών, η Αδελφή Τερεσία από την Κοινότητα της Κένυας.
Ύστερα από την ανάγνωση του Αγίου Ευαγγελίου, η νέα μοναχή στάθηκε όρθια μπροστά στο βωμό και απαντώντας στην πρόσκληση της Ηγουμένης της προσευχήθηκε «όπως η αγάπη του Θεού μου δώσει τη χάρη να γίνω δεκτή και να δώσω τους παντοτινούς μου όρκους στην οικογένεια των Φραγκισκανών Αδελφών της Καρδίας του Ιησού, προκειμένου, με μετάνοια και με την προσευχή μου, να υπηρετήσω πιστά τον Θεό, την Εκκλησία και όλη την ανθρωπότητα, και να είμαι πάντοτε, μία καρδιά και μία ψυχή με αυτή την Εκκλησία».
Ακολούθησε η Ομιλία του Αρχιεπισκόπου και ακολούθως η Αδελφή Φελίστα, ενώπιον του Λειτουργού, έδωσε την υπόσχεση ότι «είναι έτοιμη να ακολουθήσει το Θεό σύμφωνα με τις οδηγίες και το Καταστατικό της Κοινότητάς της». Ύστερα από την επίκληση του Αγίου Πνεύματος και τις Λιτανείες των Αγίων, η Αδελφή Φελίστα στάθηκε μπροστά από την τοπική της Ηγουμένη και σε μία ατμόσφαιρα έντονης συγκινήσεως, έδωσε τον όρκο παντοτινής αφιέρωσης:
«Εγώ, η Αδελφή Φελίστα Muringi Githinji, νιώθοντας πως έχω κληθεί να ζήσω ριζικά το Ευαγγέλιο και επιθυμώντας να παραδοθώ ολοκληρωτικά στον Θεό για να ακολουθήσω πιο στενά τον Χριστό, ορκίζομαι και υπόσχομαι στον Παντοδύναμο Θεό, με τη μεσιτεία της Αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας και όλων των Αγίων, του Αγίου Πατέρα Πάπα Φραγκίσκου και δια των χειρών σας, σεβαστή μου Ηγουμένη Μητέρα Monica Pullicino, να ζω με αγνότητα, ακτημοσύνη και υπακοή εφ' όρου ζωής, σύμφωνα με το Καταστατικό και τους Κανόνες που ακολουθούν οι Αδελφοί και οι Αδελφές του Τακτικού Τρίτου Τάγματος του Αγίου Φραγκίσκου, όπως αυτοί επικυρώθηκαν υπό του Άκρου Ποντίφικα Αγίου Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β', και σύμφωνα με τους Κανονισμούς του Μοναχικού Τάγματος των Φραγκισκανών Αδελφών της Ιεράς Καρδιάς του Ιησού. Με εμπιστοσύνη στη χάρη του Αγίου Πνεύματος και στη μεσιτεία των ιδρυτών μας, προσφέρομαι ολόψυχα σε αυτή τη μοναχική οικογένεια και αναλαμβάνω να οδηγήσω στην τελειοποίηση της αγάπης αυτή την παντοτινή μου αφιέρωση, υπηρετώντας την Εκκλησία και τη Βασιλεία του Θεού».
Ενόσω ψάλλονταν ο ύμνος, από τη Μικτή Χορωδία Καθολικών Κερκύρας, η νέα Μοναχή, υπέγραψε το Πρακτικό της παντοτινής της αφιερώσεως πάνω στην Αγία Τράπεζα, το οποίο συνυπέγραψε ο Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος την καθοδήγησε σε όλη αυτήν την πνευματική προετοιμασία, η Ηγουμένη και δύο ακόμα μάρτυρες. Στη συνέχεια, ο Αρχιεπίσκοπος διάβασε την ευχή της νέας μοναχής και ευλόγησε το δαχτυλίδι της «σύμβολο της πιστότητάς της στον Χριστό και στην Εκκλησία του, που είναι η νύμφη του Θεού», καθώς οι πιστοί ξεσπούσαν σε ένα θερμό χειροκρότημα.
Κατά τη διάρκεια της προσφοράς των Δώρων, μία ομάδα Κενυατών που ταξίδεψε ειδικά από την Αθήνα, φορώντας παραδοσιακούς μανδύες με τα χρώματα της πατρίδας τους, χόρεψαν κι έψαλλαν έναν παραδοσιακό θρησκευτικό ύμνο, δίνοντας έναν ιδιαίτερα όμορφο τόνο στην όλη εκδήλωση.
Η Θεία Λειτουργία συνεχίστηκε κατά τον Κανονικό Τύπο και λίγο πριν την ευχή απολύσεως, η νέα Μοναχή, απευθύνθηκε στον Αρχιεπίσκοπο, στους ιερείς, στις μοναχές και στους πιστούς για να τους ευχαριστήσει και μεταξύ άλλων είπε:
«Κάθε εκδήλωση είναι μία έκφραση ευγνωμοσύνης προς το Θεό για την καλοσύνη και την αγάπη του. Δεν θα πάψω να ευχαριστώ τον καλό Θεό που με κάλεσε, με καθοδήγησε και με αξίωσε στη σημερινή πληρότητα και στην επιτυχία της αποψινής τελετής. Σε ευχαριστώ Κύριε. Θέλω να εκφράσω τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες σε όλη μου την οικογένεια που με μεγάλωσε και με στήριξε με κάθε τρόπο και συναίνεσε στο να υπηρετήσω μέσα στην Εκκλησία. Θέλω να εκφράσω τις πιο ειλικρινείς μου ευχαριστίες στη Γενική μας Ηγουμένη Μητέρα Βιταλιάνα Ζαμμίτ και στο Συμβούλιο του Τάγματος για την υποστήριξή τους, για την άδειά τους να ανανεώσω τους όρκους μου και να με δεχθούν ως ισότιμο μέλος στην μοναχική οικογένεια των Φραγκισκανών Αδελφών της Ιεράς Καρδίας του Ιησού, μέσω των παντοτινών μου όρκων. Είθε ο Θεός να σας ευλογεί όλες και όλους και σας υπόσχομαι να προσεύχομαι για εσάς. (…) Ευχαριστώ τις συναδέλφους μου που με καθοδήγησαν πνευματικά με υπομονή και αγάπη. Με συνοδεύσατε και με οδηγήσατε καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης διαδρομής, κυρίως στο πρώτο στάδιο της αφιερώσεώς μου, βοηθώντας με να γίνω το πρόσωπο που ο Θεός ήθελε να είμαι. Είμαι σίγουρος πως ο Θεός θα ανταμείψει το Τάγμα μας για τη γενναιόδωρη αυτή διακονία σας. Θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στους πνευματικούς μου για τη συνοδεία που μου προσέφεραν κατά τη διάρκεια του πνευματικού αυτού ταξιδιού, που έθρεψαν τις πεποιθήσεις μου, αναπροσανατόλισαν τις αμφιβολίες μου, διδάσκοντάς μου τις αξίες μίας προσωπικής σχέσης με τον Ιησού και με το σώμα του που είναι η Εκκλησία. (…) Ένα μεγάλο, τέλος, ευχαριστώ σε όλους εσάς που αποδεχθήκατε την πρόσκλησή μας και είστε σήμερα δίπλα μας. Μου υπενθυμίζετε ότι αυτή η κλήση δεν είναι μονάχα δική μου, αλλά είναι μία κλήση προς όλη την Εκκλησία. Όλοι όσοι έχουν βάλει ένα λιθαράκι στη ζωή μου, έχουν αφήσει ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα και έχουν συμβάλλει στο να με φέρουν εδώ που βρίσκομαι τώρα. Ελπίζω, μονάχα, ότι η ευγνωμοσύνη μου θα μπορέσει να βρει την έκφρασή της στην προσευχή και στο να την μοιραστώ μαζί σας. Είμαι πραγματικά ευτυχής που έφτασα σήμερα εδώ. Σας ευχαριστώ… σας ευχαριστώ».
Με το πέρας της τελετής, ο Αρχιεπίσκοπος μετέφερε στη νέα Μοναχή την Αποστολική Ευλογία της Α.Α. του Πάπα Φραγκίσκου, ενώ σε όλους τους πιστούς, προσφέρθηκε ένα αναμνηστικό και ένα κέρασμα στον κήπο της Μονής.
Όπως ευχηθήκαμε και προσευχηθήκαμε στις Εκτενείς Δεήσεις για την Αδελφή Φελίστα, είθε: «να μπορεί, πάντα, να ανταποκρίνεται πιστά στις εμπνεύσεις του Αγίου Πνεύματος και να ενστερνίζεται τις αγωνίες και τις ελπίδες του κόσμου».
Σ.