Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, καλημέρα και καλωσήλθατε!
Το περασμένο Σαββατοκύριακο πήγα στη Μάλτα: ένα αποστολικό ταξίδι που είχε προγραμματιστεί εδώ και καιρό. Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η Μάλτα, παρότι είναι ένα νησί στο μέσο της Μεσογείου, έλαβε το Ευαγγέλιο πολύ σύντομα, διότι ο Απόστολος Παύλος ναυάγησε κοντά στις ακτές της και σώθηκε από θαύμα μαζί με όλους όσους βρίσκονταν στο πλοίο, περισσότερους από διακόσιους εβδομήντα ανθρώπους.
Το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων μας λέει ότι οι Μαλτέζοι τους υποδέχτηκαν όλους «με σπάνια ανθρωπιά» (28,2). Επέλεξα ακριβώς αυτές τις λέξεις: «με σπάνια ανθρωπιά», ως σύνθημα του Ταξιδιού μου, διότι υποδεικνύουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε όχι μόνο για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού φαινομένου, αλλά γενικότερα για να γίνει ο κόσμος πιο αδελφικός, πιο βιώσιμος, και να σωθεί από ένα «ναυάγιο» που απειλεί όλους εμάς, οι οποίοι βρισκόμαστε -όπως μάθαμε- στην ίδια βάρκα. Η Μάλτα είναι, σε αυτόν τον ορίζοντα, ένας τόπος κλειδί.
Είναι έτσι πρωτίστως γεωγραφικά, λόγω της θέσης της στη μέση της θάλασσας μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής, αλλά και πολύ κοντά στην Ασία. Η Μάλτα είναι ένα είδος “πυξίδας των ανέμων”, όπου συναντώνται λαοί και πολιτισμοί. Είναι ένα προνομιακό σημείο για να παρατηρήσουμε την περιοχή της Μεσογείου σε 360 μοίρες. Σήμερα μιλάμε συχνά για «γεωπολιτική», αλλά δυστυχώς η κυρίαρχη λογική είναι αυτή των στρατηγικών των ισχυρότερων κρατών που διεκδικούν τα συμφέροντά τους επεκτείνοντας τον χώρο της οικονομικής, ιδεολογικής και στρατιωτικής τους επιρροής. Η Μάλτα αντιπροσωπεύει, σε αυτό το πλαίσιο, το δικαίωμα και τη δύναμη των «μικρών», των μικρών εθνών, αλλά πλούσιων σε ιστορία και πολιτισμό, τα οποία πρέπει να βασίζονται σε μια άλλη λογική: αυτή του σεβασμού και της ελευθερίας, της συνύπαρξης των διαφορών, σε αντίθεση με τον αποικισμό των ισχυρότερων. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έγινε προσπάθεια να τεθούν τα θεμέλια για μια νέα ιστορία ειρήνης, αλλά δυστυχώς η παλαιά ιστορία των ανταγωνιστικών μεγάλων δυνάμεων συνεχίστηκε. Και, στον τρέχοντα πόλεμο στην Ουκρανία, γινόμαστε μάρτυρες της ανικανότητας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Δεύτερη πτυχή: Η Μάλτα είναι ένας τόπος κλειδί σε ό,τι αφορά το φαινόμενο της μετανάστευσης. Στο Κέντρο Υποδοχής Ιωάννης ΚΓ’ συνάντησα πολυάριθμους μετανάστες, οι οποίοι αποβιβάστηκαν στο νησί μετά από τρομερά ταξίδια. Δεν πρέπει να κουραζόμαστε να ακούμε τις μαρτυρίες τους, διότι μόνο έτσι μπορούμε να βγούμε από τη στρεβλή άποψη που κυκλοφορεί συχνά στα ΜΜΕ και να αναγνωρίσουμε τα πρόσωπα, τις ιστορίες, τις πληγές, τα όνειρα και τις ελπίδες των μεταναστών. Κάθε μετανάστης είναι μοναδικός, είναι ένας άνθρωπος με την αξιοπρέπειά του, τις ρίζες του, την κουλτούρα του. Κάθε ένας από αυτούς είναι φορέας ενός απείρως μεγαλύτερου πλούτου από τα προβλήματα που μπορεί να συνεπάγεται η υποδοχή του.
Ασφαλώς η φιλοξενία πρέπει να οργανωθεί, να ρυθμιστεί, και νωρίτερα, πολύ νωρίτερα, να σχεδιαστεί από κοινού, σε διεθνές επίπεδο. Επειδή το μεταναστευτικό φαινόμενο δεν μπορεί να αναχθεί σε έκτακτη ανάγκη, είναι σημείο της εποχής μας. Ως τέτοιο πρέπει να αναγιγνώσκεται και να ερμηνεύεται. Μπορεί να γίνει σημείο σύγκρουσης ή σημείο ειρήνης. Εξαρτάται από εμάς. Αυτοί που έδωσαν ζωή στο Κέντρο Υποδοχής Ιωάννης ΚΓ’ στη Μάλτα, έκαναν τη χριστιανική επιλογή και γι’ αυτό το ονόμασαν «Peace Lab»: Εργαστήριο Ειρήνης. Αλλά θα ήθελα να πω ότι η Μάλτα στο σύνολό της είναι ένα εργαστήριο ειρήνης! Και μπορεί να φέρει εις πέρας την αποστολή της αν από τις ρίζες της αντλήσει τον ζωτικό χυμό της αδελφοσύνης, της συμπόνιας, της αλληλεγγύης. Ο λαός της Μάλτας έλαβε αυτές τις αξίες μαζί με το Ευαγγέλιο, και χάρη στο Ευαγγέλιο θα μπορέσει να τις κρατήσει ζωντανές.
Για τον λόγο αυτό, ως Επίσκοπος Ρώμης, πήγα να στηρίξω στην πίστη και στην κοινωνία αυτόν τον λαό. Πράγματι -τρίτη άποψη- η Μάλτα είναι ένας τόπος κλειδί σε ό,τι αφορά τον ευαγγελισμό. Από τη Μάλτα και το Γκόζο, τις δύο εκκλησιαστικές επαρχίες της χώρας, έφυγαν πολλοί ιερείς και μοναχοί, αλλά και λαϊκοί πιστοί, οι οποίοι έφεραν τη χριστιανική μαρτυρία σε όλο τον κόσμο. Ωσάν το πέρασμα του Αποστόλου Παύλου να είχε αφήσει την ιεραποστολή στο DNA των Μαλτέζων! Γι’ αυτόν τον λόγο η επίσκεψή μου ήταν πάνω απ’ όλα μια πράξη ευγνωμοσύνης, ευγνωμοσύνης προς τον Θεό και τον άγιο πιστό λαό του που βρίσκεται στη Μάλτα και στο Γκόζο.
Ωστόσο, κι εκεί φυσάει ο άνεμος της εκκοσμίκευσης και της παγκοσμιοποιημένης ψευδοκουλτούρας που βασίζεται στον καταναλωτισμό, τον νεοκαπιταλισμό και τον σχετικισμό. Κι εκεί λοιπόν είναι καιρός για νέο ευαγγελισμό. Η επίσκεψη που έκανα, όπως και οι Προκάτοχοί μου, στο Σπήλαιο του Αγίου Παύλου ήταν σαν να αντλούσα από την πηγή, ώστε το Ευαγγέλιο να ρέει στη Μάλτα με τη φρεσκάδα των πρωταρχών του και να αναζωπυρώσει τη μεγάλη κληρονομιά της λαϊκής θρησκευτικότητας. Αυτή συμβολίζεται από το Εθνικό Θεομητορικό Προσκύνημα Ta ‘Pinu, στο νησί Γκόζο, όπου τελέσαμε μια έντονη συνάντηση προσευχής. Εκεί ένιωσα τον χτύπο της καρδιάς του λαού της Μάλτας, που έχει τόση πίστη στην Αγία Μητέρα του. Η Παναγία μας επαναφέρει πάντα στο ουσιώδες, στον Χριστό που σταυρώθηκε και αναστήθηκε για μας, στην ευσπλαχνική αγάπη Του. Η Παναγία μας βοηθά να αναζωπυρώσουμε τη φλόγα της πίστεως αντλώντας από τη φωτιά του Αγίου Πνεύματος, που εμψυχώνει τη χαρμόσυνη διακήρυξη του Ευαγγελίου από γενιά σε γενιά, διότι η χαρά της Εκκλησίας είναι να ευαγγελίζει!
Δράττομαι αυτής της ευκαιρίας για να ανανεώσω τις ευχαριστίες μου στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Μάλτας και στις άλλες πολιτικές αρχές, που με υποδέχτηκαν με τόση ευγένεια, καθώς και στους Επισκόπους και σε όλα τα μέλη της εκκλησιαστικής κοινότητας, στους εθελοντές και σε όλους όσους με συνόδεψαν με την προσευχή τους. Εμείς, πράγματι, σπέρνουμε, αλλά είναι ο Κύριος που κάνει το έργο να μεγαλώσει. Είθε η απέραντη καλοσύνη του να δώσει άφθονους καρπούς ειρήνης και κάθε καλό στον αγαπητό λαό της Μάλτας!
———————-
πηγή: kantam.gr
Μετάφραση: π.Λ