Στις 28 Νοεμβρίου 2020 συμπληρώνονται 108 χρόνια από τον ηρωικό θάνατο του ποιητή Λορέντζου Μαβίλη στον Δρίσκο της Ηπείρου, εκεί όπου υπηρέτησε, κατά τον Α' Βαλκανικό πόλεμο, επικεφαλής λόχου γαριβαλδινών εθελοντών, υπό τον ζακυνθινό κόμητα Αλέξανδρο Ρώμα.
Ο Λορέντζος Μαβίλης υπήρξε λυρικός ποιητής, εθνικός αγωνιστής, βουλευτής Κερκύρας, μανιώδης παίκτης σκακιού και δημιουργός σκακιστικών προβλημάτων που δημοσιεύθηκαν σε διάφορα γερμανικά περιοδικά. Γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1860 στην Ιθάκη από καθολικό πατέρα ισπανικής καταγωγής. Η οικογένειά του ανήκε στην αστική τάξη και υπήρξε οικονομικά εύπορη. Ο παππούς του, Don Lorenzo Mabili y Boulligny (Αλικάντε Ισπανίας 1765 - Κέρκυρα 7/10/1853), ήταν Ισπανός και υπηρέτησε για πολλά χρόνια ως πρόξενος της Ισπανίας στην Κέρκυρα, όπου παντρεύτηκε την κερκυραία ευγενή Αικατερίνη Δούσμανη. Σε πρώτο γάμο, μάλιστα, είχε παντρευτεί μία άλλη αρχοντοπούλα της οικογένειας των κόμητων Πιέρη, οικογένειας που ανήκε στο Μεγάλο Συμβούλιο της πόλης, αλλά εκείνη πέθανε νέα.
Ο Don Lorenzo, λοιπόν, που προέρχονταν από μία γνωστή οικογένεια διπλωματών έφθασε στην Κέρκυρα για να αναλάβει τα καθήκοντά του στις 11 Ιανουαρίου 1804. Η θητεία του στην Κέρκυρα σε μία κρίσιμη κοινωνικό - πολιτική περίοδο χαρακτηρίστηκε ιδιαιτέρως επιτυχής, ενώ οι σχέσεις του με τους τοπικούς πολιτικούς παράγοντες υπήρξε καθόλα σημαίνουσα. Ο Μαβίλης υπηρέτησε στην Κέρκυρα κατά τη διάρκεια της Επτανήσου Πολιτείας, αλλά και της δεύτερης κατοχής των αυτοκρατορικών Γάλλων και η διακριτική εμπλοκή της Ισπανίας στα γεωπολιτικά ζητήματα της περιόδου, όπως αναδεικνύεται ολοένα και πιο πολύ, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Το 1804 μάλιστα, μαζί με τα καθήκοντα του Γενικού Προξένου της Ισπανίας θα αναλάβει και Πρόξενος του Ιωσήφ Α' Βοναπάρτη. Όταν όμως το 1814 οι Άγγλοι θα καταλάβουν τα Επτάνησα, θα παυθεί των καθηκόντων του και για ένα διάστημα θα καταφύγει στη Νάπολι. Επανερχόμενος και μέχρι το θάνατό του, δεν θα πάψει να στέλνει στην Ισπανία εκθέσεις, υπομνήματα και παρατηρήσεις για τα ιονικά, αλλά και τα ελληνικά επαναστατικά ζητήματα.
Ο πατέρας του ποιητή, Παύλος Μαβίλης (1814-1895), υπήρξε διακεκριμένος νομικός και υπηρέτησε ως πρόεδρος του δικαστηρίου της Ιονίου Πολιτείας στην Ιθάκη. Ήταν παντρεμένος με την Ιωάννα Σούφη, με καταγωγή και αυτή από την αρχοντική οικογένεια Δούσμανη, η οποία ήταν και ανιψιά του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και θεία του πρωθυπουργού Γεωργίου Θεοτόκη. Ο ποιητής Λορέντζος Μαβίλης, ο οποίος δεν απέκτησε ποτέ δική του οικογένεια, αν και γνωρίζουμε τη σχέση του με την ποιήτρια Μυρτιώτισσα - κατά κόσμον Θεώνη Δρακοπούλου - (1885-1968) είχε επίσης μία αδελφή, την Εσθήρ, που πέθανε λίγα χρόνια μετά το δικό του θάνατο, στην Κέρκυρα. Όλοι οι πρόγονοι του ποιητή βρίσκονται θαμμένοι σ' ένα λιτό και απέριττο τάφο στο καθολικό κοιμητήριο της Κέρκυρας, όπου μία επιτύμβια πλάκα σημειώνει:
Alla cara memoria
Di
Lorenzo Mabilli
Nato in Alicante nel 1765
Morto qui in Corcira nel 1853
Dov’ ebbe a funzionare
Dal 1808 fino al 1812
Qual Console Generale di Spagna
Con affettuoso rispetto
Questa lapide suo figlio Paolo
Depone.
Requiescat in pace.
___
Dr. Paolo Mabilli
1814-1893
Ο Λορέντζος Μαβίλης, σύγχρονος μίας σπουδαίας γενιάς λογοτεχνών, κριτικών, αλλά και εθνικών αγωνιστών, έχει μείνει γνωστός για την πλούσια και εντατική εκπαίδευση που δέχθηκε, κυρίως στη Γερμανία κατά την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής, αλλά και για την σκακιστική του μαεστρία. Επίσης για την λανθάνουσα (κατ' ορισμένους) κοινωνική του δράση, για τη συμμετοχή του στο επαναστατικό κίνημα για την απελευθέρωση της Κρήτης, αλλά και στον ατυχή πόλεμο του 1897, υποστηρίζοντας μία ομάδα 70 κερκυραίων εθελοντών, αλλά και για την πολιτική του δράση με το κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου. Στον Μαβίλη οφείλεται η σπουδαία φράση, μιλώντας στη συνεδρίαση της 16ης Φεβρουαρίου 1911, για την υπεράσπιση της δημοτικής γλώσσας, όταν συζητούνταν στη Βουλή το άρθρο 107 του Συντάγματος, «..χυδαία γλώσσα δεν υπάρχει. Υπάρχουσι χυδαίοι άνθρωποι, και υπάρχουσι πολλοί χυδαίοι άνθρωποι ομιλούντες την καθαρεύουσαν». Πάνω απ' όλα όμως έμεινε στην συνείδηση του κόσμου για τα λυρικά του σονέτα και τις πολύτιμες μεταφράσεις του από γλώσσες όπως τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα λατινικά, τα αγγλικά και τα σανσκριτικά!
Η θυσία του ποιητή για την απελευθέρωση της Ηπείρου έχει συγκινήσει πολλούς καλλιτέχνες, συγγραφείς και ιστορικούς οι οποίοι έχουν αφιερώσει στα γραπτά τους, χιλιάδες σελίδες τόσο γι' αυτήν όσο και για το πολύπλευρο λογοτεχνικό του έργο.
Στο σημερινό αφιέρωμα, παρουσιάζουμε μία φωτογραφία από τη συλλογή μας, με το άψυχο σώμα του κερκυραίου ποιητή στα βουνά της Ηπείρου, εκεί όπου έχυσε το αίμα του για την απελευθέρωση της πατρίδας.
Σ.Γ.
